हेलो सेन्सेइ- (७७) जापानमा यस्तो हुन्छ, कम्पनी प्रवन्धपत्रको ढाँचा

टोकियो – जापानमा रहेका नेपालीहरुका लागि भिसा, यहाँको करप्रणाली, व्यवसायिक कारोवारको लेखा व्यवस्थापन र सो संग सम्बन्धित लाग्ने कर लगायतका बिषयमा जानकारी होस् भन्ने उद्देश्यले सुरु गरिएको स्तम्भ ‘हेलो सेन्सेइ !’ मा यसपटक हामी जापानमा कम्पनी बनाउने बेलामा आवश्यक पर्ने प्रवन्धपत्र ‘आर्टिकल अफ इन्कर्पोरेशन’ (तेइखान) को बारेमा जानकारी गराउने प्रयास गरिएको छ । तेइखान भनेको कम्पनीको नियमावली पुस्तिका हो, जुन कम्पनी गठन गर्दा आवश्यक हुन्छ । कम्पनीको तेइखान तयार गरेपछि यसलाई नोटरी पब्लिक अफिस, कानूनी मामिला ब्युरो, कर कार्यालय, प्रिफेक्चर कार्यालय, सिटी कार्यालयमा पेश गर्नुपर्दछ । तेइखानको नमूना यसप्रकार छ ।
कम्पनीको नामः कम्पनीको प्रधान कार्यालयः

धारा ३ उद्देश्यः कम्पनीको उद्देश्य निम्न बमोजिमको ब्यवसाय सञ्चालन गर्नुहुने छ ।
१. भोजनालय वा रेष्टुरेन्ट ब्यवस्थापन
२. खाद्य पदार्थ, स्वास्थ्य खाद्यपदार्थ, सफ्ट पेय पदार्थ, मादक पेय पदार्थ, मसला, चिया, कफि, कालो चिया र अन्य विलासिताका सामानहरु र दैनिक उपभोग्य वस्तुहरुको आयात, निर्यात र विक्रि
३. गरगहना, बहुमुल्य धातु, कपडा, सामान आदिको आयात-निर्यात र विक्रि
४. रिसाइकल पसल ब्यवस्थापन
५. कानून अन्तर्गत सेकेण्ड हयाण्ड सामानको ब्यापार
६. अस्थायी कर्मचारी आपूर्ति ब्यवसाय तथा सशुल्क रोजगार प्रदायक ब्यवसाय
७. कम्पनी तथा ब्यक्तिका लागि परामर्श सेवाहरु
८. इन्टरनेट, होमपेज तथा वेभसाइटहरुको योजना, उत्पादन र सञ्चालन ब्यवस्थापन
९. कम्प्युटर तथा कम्प्युटर सम्बन्धि उपकरणहरुको खरिद-विक्री
१०. कर्पोरेट विज्ञापन तथा रोजगार विज्ञापनका योजना र उत्पादन
११. ट्राभल एजेन्सी ऐनमा आधारित ट्राभल ब्यवसाय तथा ट्राभल एजेन्सी
१२. कुनै पनि ब्यवसाय आकस्मिक वा अघिल्लो वस्तुहरुसंग सम्बन्धित

धारा ४ – (सार्बजनिक सूचना)
कम्पनीको सार्बजनिक सूचनाहरु इलोक्ट्रोनिकरुपमा बनाईने छ । तर विद्युतिय माध्यमबाट सार्बजनिक सूचना दिन असम्भव हुने दुर्घटना वा अन्य अपरिहार्य कारण भएमा निहोन केजाइ शिम्बुनमा प्रकाशित गरिने छ ।

धारा ५ (अधिकृत शेयरको कुल संख्या र प्रति इकाइ शेयर संख्या)
कम्पनीको कुल अधिकृत शेयर संख्या ३ हजार कित्ता हुने छ भने कम्पनीको प्रति इकाई शेयर संख्या १ हजार कित्ता हुने छ ।

अध्याय ३: शेयरधनीहरुको साधारण सभाः
साधारण सभाको रेकर्ड, मितिः कम्पनीको शेयरधनीहरुको नियमित साधारण सभा हरेक वर्षको जुन महिनामा बसिने छ । कम्पनीका शेयर धनीहरुको वार्षिक साधारण सभामा मतदान अधिकारको रेकर्ड मिति हरेक वर्षको मार्च ३१ तारिख हुने छ ।

धारा ७ – (शेयरधनीहरुको साधारण सभा बोलाउने र अध्यक्षता सम्बन्धमा )
क. कानूनले अन्य ब्यवस्था गरेको अवस्था बाहेक सञ्चालक समितिको निर्णयको आधारमा अध्यक्षले शेयरधनीहरुको साधारण सभा बोलाउने छन ।
ख. शेयरधनीहरुको साधारण सभाको अध्यक्षता स्वतः कम्पनी प्रमुखले गर्नेछन ।
ग. अध्यक्ष अनुपस्थित रहेमा सञ्चालक समितिको निर्णय बमोजिम अध्यक्षता गर्ने ब्यक्तिको चयन गरिने छ ।

धारा ८ (रिजोलुशनका लागि आवश्यकताहरु)
कानून वा संस्थागत लेखहरूद्वारा प्रदान गरिएको अवस्थामा बाहेक शेयरधनीहरूको साधारण सभामा प्रस्तावहरू उपस्थित शेयरधनीहरूको मतदान अधिकारको बहुमतद्वारा बनाइनेछ ।
कम्पनी ऐनको दफा ३०९, अनुच्छेद २ मा उल्लेख भए बमोजिम शेयरधनीहरुको साधारण सभामा भएको निर्णयहरु आफ्नो मतदानको अधिकार प्रयोग गर्न योग्य शेयरधनीहरुको एक तिहाइ वा सोभन्दा बढी मताधिकार भएका शेयरधनीहरुको उपस्थितिमा गरिनेछ । मताधिकार प्रयोग गर्न योग्य शेयरधनीहरूको कम्तीमा दुई तिहाइ वा सोभन्दा बढी मताधिकार हुने शेयरधनीहरु साधारण सभामा उपस्थित हुनुपर्नेछ ।

धारा – ९ (प्रोक्सी मताधिकारको प्रयोग)
शेयर धनीहरुले प्रोक्सी मार्फत आफ्नो मताधिकारको प्रयोग गर्न सक्नेछन । यद्यपि उनीहरुले त्यसलाई प्रमाणित गर्ने कागजात भने पेश गर्नुपर्ने छ ।

धारा १० (निर्देशकहरुको संख्या)
कम्पनीमा तीन वा सो भन्दा बढी सञ्चालकहरु रहन सक्नेछन् ।

धारा ११ (निर्देशकको नियुक्ति)
क. शेयर धनीहरुको साधारण सभाबाट सञ्चालकहरुको चयन हुने छ ।
ख. सञ्चालकहरुको चयन मताधिकार प्राप्त शेयरधनीहरुको एकतिहाई वा सो भन्दा बढिको उपस्थितिमा बहुमतको आधारमा गरिने छ ।
ग. सञ्चालकहरुको चयन सञ्चित मतदानको आधारमा हुने छैन ।

धारा १२ (निर्देशकको अवधि)
कम्पनीको सञ्चालकहरुको पदावधि निजले पदभार ग्रहण गरेको १ वर्षभित्रमा हुने शेयरधनीहरुको अन्तिम साधारण सभाको अन्त्यमा समाप्त हुने छ ।

धारा १३ (प्रतिनिधि निर्देशक)
सञ्चालक समितिले सञ्चालकहरु मध्यबाट आवश्यक संख्यामा प्रतिनिधी निर्देशकहरुको चयन गर्ने छ ।

भारा १४ (आर्थिक वर्ष : कम्पनीको आर्थिक वर्ष हरेक अप्रिल १ मा सुरु भई अर्को वर्षको मार्च ३१ मा समाप्त हुने छ । उक्त अवधिलाई कम्पनीको आर्थिक वर्ष भनिने छ ।

धारा १५ (लाभांशको वितरण)
कम्पनीले प्रत्येक आर्थिक वर्षको अन्त्यमा शेयरधनीहरूको साधारण सभाको प्रस्तावद्वारा ती शेयरधनीहरूलाई लाभांश वितरण गर्ने छ । यसैगरी कम्पनीले प्रत्येक वर्षको सेप्टेम्बर अन्त्यमा पनि अन्तरिम लाभांश वितरण गर्न सक्ने छ ।

धारा १६ (लाभांश र अन्तरिम लाभांशको भुक्तानी अवधि)
अन्तरिम लाभांश वा लाभांश वितरण वा भुक्तानी सुरु भएको मितिले ३ वर्षसम्म प्राप्त नभएको खण्डमा कम्पनीले त्यसको भुक्तानी गरिरहनुपर्ने दायित्व कायमै रहने छैन ।

अध्याय : ६ पुरक प्रावधानहरु (कम्पनी स्थापना भएपछि लगानी गरिएको सम्पत्तिको न्युनतम रकम)
धारा १७: यस कम्पनीको स्थापना गर्दा लगानी गर्नुपर्ने सम्पत्तिको न्यूनतम रकम ५०० मान येन हुने छ ।
धारा १८: कम्पनीको स्थापनाको समयमा लगानी गरिएको सम्पत्तिको पूर्ण रकम स्थापना पछिको पूँजीको रकम हुने छ ।

पहिलो व्यापार वर्ष
धारा १९ : कम्पनीको पहिलो व्यापार वर्ष कम्पनीको स्थापना भएको मितिदेखि ………………………….. सम्म हुने छ ।
धारा २० : कम्पनी स्थापना हुँदाका सञ्चालकहरू र संस्था स्थापना हुँदाका प्रतिनिधि सञ्चालकहरू देहायबमोजिमका रहेका छन ।
प्रतिष्ठानमा निर्देशक र प्रतिष्ठानमा प्रतिनिधि निर्देशक
(समावेशकर्ताको नाम, आदि)
दफा २१: निगमकहरूको नाम र ठेगाना, स्थापना भएपछि बाँडफाँड हुने शेयर संख्या र शेयरको सट्टामा तिर्नुपर्ने रकम निम्नानुसार छ ।
ठेगानाः ……………………………………………………………….निगमकः …………………………………………….१०० साझा शेयर, ५०० मान येन
दफा २२ निगमीकरणका यी लेखहरूमा तोकिएका सबै कुराहरू कम्पनी ऐन र अन्य कानून र नियमहरूको अधिनमा हुनेछन ।

Resource Person: Ogawa Bunkei
Licensed tax accountant, Gyoseisyoshi Lawyer
Email: ogawa@saitama-kaikei.net or info@gmt-intl.com
Tel: 03-6903-8817 Mob.080-5802-8841

प्रकाशित मिति: बुधबार, चैत्र ०७, २०८०

प्रकाशित समय: १७:४६:४३