हेलो सेन्सेइ - (१४) यस्तो छ, जापानमा बिबाह दर्ता तथा सम्बन्ध बिच्छेद प्रक्रिया

टोकियो – जापानमा रहेका नेपालीहरुका लागि भिसा, यहाँको करप्रणाली, व्यवसायिक कारोवारको लेखा व्यवस्थापन र सो संग सम्बन्धित लाग्ने कर लगायतका बिषयमा जानकारी होस् भन्ने उद्देश्यले सुरु गरिएको स्तम्भ ‘हेलो सेन्सेइ !’ मा यसपटक जापानमा नेपालीले नेपालीसंग विवाह गर्नुपरेमा अपनाउनुपर्ने आवश्यक प्रक्रियाका साथै सम्बन्ध विच्छेदको प्रक्रियाका बारेमा संक्षिप्त चर्चा गरिएको छ ।

बिबाह प्रक्रिया वा सम्बन्ध विच्छेद गर्दा इमिग्रेशनको कुनै भूमिका हुँदैन । तर भिसा नविकरण वा परिवर्तन गर्दा भने पारिवारिक विवरणमा पति वा पत्नीको स्थितिका बारेमा अनिवार्य जानकारी उल्लेख गर्नुपर्दछ । जापानमा बिबाह गर्दा आफु बसेको सिटी कार्यालयमा गई बिबाह दर्ता गराउनुपर्ने प्रावधान छ । बिबाहका लागि दुवै जना अबिबाहित वा सिंगल भएको प्रमाणपत्र, जन्म दर्ता प्रमाण पत्र नेपालको सम्बन्धित स्थानिय निकायबाट निकाल्नुपर्दछ र त्यसलाई नेपालको परराष्ट्रमन्त्रालयबाट प्रमाणित गराई त्यसपछि फेरि जापानस्थित नेपाली राजदूताबासबाट पनि प्रमाणित गराएपछि मात्र त्यसलाई आवश्यकता अनुसार जापानीकरण गर्नुपर्ने हुन्छ । आफु बसेको सिटी कार्यालयमा बिबाह दर्ता भई बिबाह दर्ता प्रमाणपत्र हात परिसकेपछि मात्र इमिग्रेशनमा डिपेन्डेन्ट भिसाका लागि आवेदन गर्न सकिन्छ । दुबैजना डिपेन्डेन्ट भिसामा रहेकाहरुबीच विवाह भएको अवस्था हो भने उनीहरू मध्य एक जनाले अन्य कुनै भिसा (बिजनेश वा रोजगारी) परिवर्तन गर्नुपर्छ । नेपालमा रहेको श्रीमान वा श्रीमतीलाई जापान बोलाउने हो भने एलिजिबिलिटीका लागि इमिग्रेशनमा आवेदन गर्नुपर्दछ । त्यसका लागि पनि विवाह भएको प्रमाणपत्र चाहिन्छ ।

यसैगरी पति वा पत्नीसंग सम्बन्ध विच्छेद गर्नुपरेमा यदि नेपालमा भएको बिबाह हो भने पति वा पत्नी मध्य एकजना नेपालमा गई अदालतमा सम्बन्ध विच्छेदका लागि निवेदन दर्ता गराउनुपर्छ । जापानमै भएको बिबाह हो भने जापानको सम्बन्धित निकायमा गई सम्बन्ध बिच्छेदका लागि निबेदन दर्ता गराउनुपर्दछ । यस्तो अवस्थामा डिपेन्डेन्ट भिसा, जापानी नागरिकको पति वा पत्नी वा स्थायी भिसाबाहकको पति वा पत्नीका हैसियतले प्राप्त भएको भिसाबाहक ब्यक्तिसंग सम्बन्ध विच्छेद भएमा वा जीवनसाथीको मृत्यु भएमा दुई हप्ताभित्र इमिग्रेशनलाई जानकारी गराउनुपर्दछ । सम्बन्ध विच्छेद भएमा अर्थात पति वा पत्नीको मृत्यु भएमा पारिवारिक भिसाबाहकको हकमा तीन महिना जापानी नागरिकको पति वा पत्नी वा स्थायी भिसाबाहकको पति वा पत्नीको हकमा ६ महिना भित्रमा इमिग्रेशनले भिसा रद्द गरिदिन सक्छ । त्यस्तो अवस्थामा आफ्नो भिसा सुरक्षित राख्न समयमै अर्को कदम चाल्नुपर्ने हुन्छ । त्यसका लागि जापानमा रोजगारी भिसा भएको ब्यक्ति, जापानी वा स्थायी भिसाबाहकसंग विवाह गर्न सकिने छ भने आफैले पनि रोजगारी वा बिजनेश भिसामा परिवर्तन गर्न सकिने छ । त्यसका साथै मापदण्ड पुगेकाहरुले भने स्थायी भिसा (एइज्यु) का लागि आवेदन गर्न पनि सक्ने छन् ।

यसैगरी रोजगारी भिसाबाहक ब्यक्तिले डिपेन्डेन्ट भिसाबाहकसंग सम्बन्ध विच्छेद भई अर्को ब्यक्तिसंग बिबाह गरी डिपेन्डेन्ट भिसाका लागि आवेदन गर्नुपरेमा पहिलेको पति वा पत्नीसंग सम्बन्ध विच्छेद भएको तथ्य पुष्टि गर्ने सम्बन्ध विच्छेदको प्रमाणपत्र र नयाँ बिबाहको प्रमाणपत्र पनि अनिवार्य बुझाउनुपर्दछ ।***

Resource Person: Ogawa Bunkei
Licensed tax accountant, Gyoseisyoshi Lawyer
Email: ogawa@saitama-kaikei.net or samudra@samudrapari.com
Tel: 03-6903-8817 Mob.070-4339-4972