हेल्लो सेन्सेइ - (२८) जापानमा न्यूनतम श्रम मूल्य निर्धारण यस्तो छ, ..

टोकियो – जापानमा रहेका नेपालीहरुका लागि भिसा, यहाँको करप्रणाली, व्यवसायिक कारोवारको लेखा व्यवस्थापन र सो संग सम्बन्धित लाग्ने कर लगायतका विविध बिषयमा जानकारी होस् भन्ने उद्देश्यले सुरु गरिएको स्तम्भ ‘हेलो सेन्सेइ !’ मा यस पटक हामी जापानमा श्रम कानून अनुसार कामदारले पाउने न्यूनतम पारिश्रमिक र अतिरिक्त पारिश्रमिकको प्रावधान बारेमा जानकारी गराउने प्रयास गरिएको छ ।
जापानको श्रम कानूनअनुसार कम्पनीले आफ्नो कर्मचारीलाई काम गरेबापत दिनुपर्ने न्यूनतम तलब (पारिश्रमिक) दर स्पष्ट संग निर्धारण गरिएको छ । यसलाई न्यूनतम ज्याला भनिन्छ । जापानमा ठाउँ अनुसार प्रतिघण्टा न्यूनतम पारिश्रमिक तोकिएको छ । निर्धारित न्यूनतम ज्यालादर भन्दा सस्तोमा काम गराउनु जापानको श्रम कानूनअनुसार अवैध हुने भएकोले त्यस्तो कम्पनीलाई कानूनअनुसार कार्वाही हुन्छ ।
जापानमा प्रिफेक्चरअनुसार निर्धारण गरिएको कामदारको न्यूनतम पारिश्रमिक (ज्याला) दर देहायअनुसार तालिकामा देखाईएको छ ।

न्यूनतम ज्याला दरको नियम स्थायी, अस्थायी वा पार्ट टाइम कामदारको हकमा पनि लागू हुन्छ । जुनसुकै उमेर समूहको कर्मचारी, स्वदेशी, विदेशी तथा प्रशिक्षार्थी कामदारको हकमा पनि यो नियम लागू हुन्छ । हाकेन (जनशक्ति प्रदायक) कम्पनी मार्फत उपलब्ध गराईएको कामदारको हकमा समेत यो नियम लागू हुन्छ ।
अतिरिक्त काम गरे बापत भुक्तानी गर्नुपर्ने पारिश्रमिक (Warimashi Chingin) को सम्बन्धमा पनि जापानमा छुट्टै प्रावधान छ । जापानको श्रम कानूनअनुसार दैनिक ८ घण्टा वा सो भन्दा बढी वा बिदाको समयमा काम गरेको बिशेष अवस्थामा कम्पनीले कामदारलाई सो अवधिको अतिरिक्त तलव दिनुपर्ने हुन्छ । यसलाई ओभरटाइम पनि भनिन्छ । यस्तो अवस्थामा सामान्य तलवको १ दशमलव २५ गुणा बढि पारिश्रमिक भुक्तानी गर्नुपर्दछ ।
दिनमा ८ घण्टा वा सो भन्दा बढी काम गरेको अवस्थामा अतिरिक्त अवधिको १ दशमलव २५ गुणा बढी दिनुपर्ने हुन्छ भने बिदाको दिनमा काम गरेको अवस्थामा १ दशमलव २५ देखि १ दशमलव ३५ गुणा बढी भुक्तानी गर्नुपर्ने हुन्छ । यसैगरी राती १० बजेदेखि बिहान ५ बजेसम्म काम गरेको अवस्थामा पनि तलब दरको १ दशमलव २५ गुणा बढी दिनुपर्दछ ।
दैनिक ८ घण्टा भन्दा बढी कामको अतिरिक्त रातीको १० बजेभन्दा ढिलासम्म काम हुँदाको बखतमा भने सो अवधिको १ दशमलव ५ गुणा अतिरिक्त पारिश्रमिक भुक्तानी गर्नुपर्दछ ।
तथापि, कम्पनीको नियम अनुसार कम्पनी र कामदार बीच सुरुमा काम गर्ने समय, तलब दर, ओभर टाइम, तलब भुक्तानी गर्ने मिति लगायतका बिषयमा आपसी सहमतिमा रोजगार सम्झौता गरिएको पनि हुनसक्छ । यस सम्बन्धमा केही जिज्ञासा भए सम्बन्धित कम्पनीसंग आपसी परामर्श गर्न सकिने छ । श्रम कानूनअनुसार कर्मचारीको यातायात खर्च भने कम्पनीले ब्यहोर्न बाध्य हुने छैन । यो बाध्यकारी नभएकोले यातायात खर्च पूरै वा आंशिक के कति उपलब्ध गराउने वा नगराउने भन्ने कम्पनीले स्वतन्त्ररुपले निर्णय गर्न पाउनेछन् ।
न्यूनतम पारिश्रमिक र अतिरिक्त पारिश्रमिकको बारेमा कुनै जिज्ञासा वा आशंका भए श्रम तथा रोजगारी ब्यूरोसंग सम्पर्क गरी परामर्श लिन सकिने छ ।***

Resource Person: Ogawa Bunkei
Licensed tax accountant, Gyoseisyoshi Lawyer
Email: [email protected] or [email protected]
Tel: 03-6903-8817 Mobile 070-4339-4972

प्रकाशित मिति: बुधबार, पौष ०१, २०७७

प्रकाशित समय: ९:३२:००