काठमाडौं – जान्डर मन्डी अफिसमा आफ्नो दिनचर्या अनुसार काम गरिरहेका थिए, जब उनले एउटा चकित पार्ने खबर सुने: फोल्समस्थित एक स्कूलमा चर्चित व्यवसायी इलोन मस्क आउनेछन् । उनको लागि यो कुनै सामान्य समाचार थिएन । ‘संसारकै सबैभन्दा धनी मानिस यहाँको स्कुलमा भाषण गर्न आउँछन् ?’ मन्डीले चकित हुँदै सोच्न थाले ।
पेन्सिल्भेनियाको ९,००० जनसंख्या भएको यो सानो फोल्सम नगर सामान्यतया शान्त रहन्छ । यहाँका बासिन्दाहरू राजनीतिक मामिलामा खुलेर कुरा गर्न रुचाउँदैनन् । मन्डी आफैँ पनि राजनीतिबाट धेरै प्रभावित थिएनन् र आगामी चुनावमा मत दिनेबारे खासै सोचिरहेका थिएनन् ।
तर जब उनले स्कूल नजिकै भीड जम्मा भएको देखे र माहौलमा एक किसिमको ऊर्जा महसुस गरे, उनलाई मस्कको सम्बोधन सुन्ने इच्छा भयो । त्यो भाषण सुनेपछि मन्डीको राजनीतिक दृष्टिकोण केही फेरियो। अब उनले उपराष्ट्रपति कमला ह्यारिसभन्दा पूर्व राष्ट्रपति डोनल्ड ट्रम्पतर्फ आफ्नो रुचि बढेको महसुस गरे । मस्कले भनेको, ‘यो चुनाव केवल राष्ट्रपति पदका लागि मात्रै होइन, हाम्रो भविष्यका लागि पनि महत्त्वपूर्ण छ,’ भन्ने कुरा मन्डीलाई गहिरो रूपमा प्रभाव पार्यो ।
पहिले त मस्क प्राविधिक प्रतिभाका रूपमा मात्र चिनिन्थे, जो सामान्यतया राजनीतिको परिधिमा सीमित रहन्थे । तर अहिले, मस्क ट्रम्पप्रति खुला समर्थन जनाउँदै आएका छन् । उनी ट्रम्पलाई पुनः निर्वाचित गराउन समय, स्रोत र धनको ठूलो योगदान गरिरहेका छन् । अमेरिकी प्रमुख कार्यकारीहरूले पर्दा पछाडिबाट मात्र प्रभाव जमाउने प्रचलनलाई तोड्दै मस्कले सार्वजनिक रूपमा ट्रम्पको समर्थन गर्दै अमेरिकाको चुनावी अभियानमा पूर्ण सहभागिता जनाएका छन् ।
मस्कको राजनीतिक कार्यसमिति ‘अमेरिकापिएसी’ ले यो चुनावी चक्रमा लगभग १२ करोड डलर खर्च गरिसकेको छ । उनी मुख्य रूपमा ट्रम्पलाई पुनः निर्वाचित गराउने लक्ष्यमा लागेका छन् । फोल्सम जस्ता स-साना सहरहरूमा आयोजना हुने कार्यक्रममा मस्कले मतदाताहरूसँग संवाद गर्दै उनीहरूलाई ट्रम्पप्रति झुकाव बनाउन मद्दत गरिरहेका छन् ।
मस्कको राजनीतिक संलग्नताले डेमोक्रेटिक पार्टीका केही नेताहरूलाई चुनौती थपेको छ । सिनेटर जोन फेटरम्यानले चेतावनी दिएका छन् कि मस्कले आफ्ना ठूला समर्थकहरूलाई ट्रम्पप्रति आकर्षित गरिरहेका छन्, जसलाई डेमोक्र्याट्सले असर गर्न सक्दैनन् । मस्कले ट्रम्पलाई समर्थन गरेर अमेरिका बचाउन सक्ने कुरा बारम्बार दोहोर्याउँदै आएका छन् ।
फिलाडेल्फियामा आयोजित एक कार्यक्रममा कंग्रेसवुमन अलेक्जान्ड्रिया ओकासियो-कोर्टेजले भनेकी थिइन्, ‘दश लाख डलरको आश देखाएर नागरिकलाई फाइदा देखाउने तरिका केही मानिसहरूका लागि भ्रामक हुनसक्छ ।’ कतिपय विश्लेषकहरू मस्कको अभियानलाई ट्रम्पसँग आर्थिक लाभका लागि गाँसिएको ठान्छन् ।
मस्कको राजनीतिक सक्रियताको पछाडि आर्थिक स्वार्थ रहेको कुरा व्यवसायीहरूले ठानेका छन् । विद्युत गाडी चार्ज गर्ने प्लेटफर्म ‘चार्जवे’ का प्रमुख कार्यकारी म्याट टेस्के भन्छन्, ‘उनको अभियान नियमन सम्बन्धी मुद्दाहरूलाई सम्बोधन गर्दै आफ्नो व्यवसायलाई फाइदा पुर्याउनका लागि हो ।’
मस्कले यस विषयमा कुनै प्रतिक्रिया दिए पनि उनका आलोचकहरूले सरकारी पदमा उनको बढ्दो प्रभावलाई खतरनाक ठान्छन् । ‘यदि उनलाई सरकारी प्रभावकारिता हेर्ने जिम्मेवारी दिइयो भने नीतिगत स्वार्थ बाझिनेछ,’ क्यालिफोर्नियाका गभर्नरका पूर्व सल्लाहकार लेनी मेन्डोन्काले भने ।
अमेरिकी सरकारसँग मस्कको सम्बन्ध व्यवसायका लागि लाभदायक भए पनि यस चुनावमा उनले ट्रम्पप्रति खुलेर समर्थन जनाएर आफ्नो छवि पुनः परिभाषित गरिरहेका छन् । मस्कको ब्रान्ड, एक विद्रोही र नवप्रवर्तकको रूपमा परिचित छ, अब ट्रम्पसँग गाँसिएको छ । –बीबीसीको सहयोगमा
