काठमाडौँ – भारत वा तेस्रो मुलुकसँग गरिने सन्धिले दुबै मुलुकमा समान फाइदा पुग्नेगरी सन्धि गर्न विज्ञहरुले आग्रह गरेका छन् ।
सन्धि सम्झौताको पुनरावलोकन सम्बन्धी नेपाल–भारत उच्चस्तरीय बैठकको पूर्वसन्ध्यामा राष्ट्रिय सरोकारमञ्च नेपालद्वारा आज काठमाडाैँमा अायाेजित कार्यक्रममा बाेल्दै सीमाविद् वुद्धिनारायण श्रेष्ठले सुगौली सन्धिले भारतलाई मात्र फाइदा पुग्नेगरी काम गरेको बताउनु भयाे । उहाले एकतर्फी फाइदाका लागि गरिएकाे यो सन्धि पुनरावलोकन नभए खारेज हुनुपर्ने पनि माग गर्नुभयो ।
सीमाविद् श्रेष्ठले दुई देशबीच भएको खुला सीमा र सुरक्षासम्बन्धी सीमाञ्चल क्षेत्रीय भौतिक संरचना निर्माण सम्बन्धी सन्धिसम्झौता हुनु आवश्यक रहेको बताउनुभयो । नेपाल राष्ट्र बैँकका पूर्वगभर्नर एवम् राष्ट्रिय योजना आयोगका पूर्वउपाध्यक्ष दीपेन्द्रबहादुुर क्षेत्रीले नेपाल–भारत सिमानालाई खुला राख्नुभन्दा व्यवस्थित बनाउनु आवश्यक रहेको बताउनुभयो । उहाँले सिमानासम्बन्धी नयाँ कानुन आवश्यक रहेको औँल्याउनुभयो ।
इतिहासविद् चेतेन्द्रजङ्ग हिमालीले सन्धि गर्नुभन्दा पनि लागू गर्न कठिन भएको स्पष्ट पार्नुभयो । उहाँले सन्धि सम्झौताले नेपाललाई फाइदा हुने र समृद्धि ल्याउने खालको हुनुपर्ने बताउनुभयो । अन्तर्राष्ट्रिय कानुनविद् डा. गोपाल शिवाकोटी ‘चिन्तन’ले सन्धि सम्झौताले देशलाई हित गर्नुपर्दछ तर हामी सन्धि सम्झौतापीडित नागरिक भएको बताउनुभयो ।
