टाेकियाे – नोभेम्बर २०२२ मा OpenAI ले ChatGPT लन्च गर्यो जसले AI को नयाँ परिभाषा प्रस्तुत गर्दै यसको CEO स्याम आल्टम्यानलाई विश्वव्यापी प्रसिद्धिमा पुर्यायो । एक समयको चुपचाप रहेको स्टार्टअप अचानक एक सनसनीमा परिणत भयो, र दुई महिनाभित्र १०० मिलियन आगन्तुकलाई आकर्षित गर्यो। आल्टम्यान लामो समयदेखि कृत्रिम सामान्य बुद्धिमत्ता (AGI) को पक्षधर थिए र आफ्नो सपना साकार गर्न सफल भए । प्रारम्भिक शंका र OpenAI स्थापना गर्ने क्रममा आएका कठिनाइहरूको बाबजुद आज OpenAI AI उद्योगको अग्रणी स्थानमा उभिएर प्रविधि र समाजको भविष्यलाई आकार दिइरहेको छ।
आल्टम्यानको OpenAI सँगको यात्रा AGI निर्माण गर्ने साहसी लक्ष्यसँग शुरु भएको थियो । यो २०१४ मा एउटा सीमित अवधारणाको रूपमा हेर्न सकिन्थ्यो । युवा र असामान्य सोच भएका व्यक्तिहरूसँगको टोलीको सहकार्यले OpenAI लाई अन्य सिलिकन भ्यालीका स्टार्टअपहरूबाट अलग पारेको थियो । वर्षौंसम्म कम्पनीले एक गैर-लाभमुखी संस्थाबाट नाफामूलक हाइब्रिड मोडेलमा रूपान्तरण गर्दै आफ्ना महत्वाकांक्षी लक्ष्यहरू पूरा गर्नका लागि स्रोतहरू जुटायो । ChatGPT को लन्चले OpenAI को यात्रा एक महत्वपूर्ण मोडमा पुर्यायो जसले तीव्र गतिमा यसको प्रयोगकर्ता संख्या वृद्धि गर्दै यसलाई AI आविष्कारको अग्रणी संगठनको रूपमा स्थापित गर्यो । आल्टम्यानको दृढ नेतृत्व, प्रविधिको विस्तार र सुधारमा उनको अडिग ध्यानले OpenAI लाई विश्वव्यापी AI प्रतिस्पर्धामा प्रमुख स्थानमा पुर्याएको छ।
तर २०२३ को अन्त्यमा OpenAI को बोर्डले अचानक आल्टम्यानलाई CEO को रूपमा बर्खास्त गर्यो र केही दिन पछि आन्तरिक विरोध र सार्वजनिक आक्रोशको कारण उनलाई पुनः बहाल गरियो । यो घटनाले प्रविधिको अग्रगमनको बीचमा मिशन-प्रेरित कम्पनीलाई व्यवस्थापन गर्दा आउन सक्ने जटिलताहरूलाई उजागर गर्यो । तर उतारचढावको बाबजुद आल्टम्यान अझ बलियो भएर फर्किए र OpenAI लाई तीव्र वृद्धिको क्रममा नियामक चुनौतीहरू र AGI को सामाजिक प्रभावको जटिलतासँग जुझ्दै सफलतापूर्वक नेतृत्व गरे ।
प्रविधि र राजनीति बीचको सम्बन्ध अझ स्पष्ट हुँदै गयो जसमा आल्टम्यानले ट्रम्प प्रशासनअन्तर्गत AI को विकासमा एक रणनीतिक भूमिका खेले । वैचारिक भिन्नताहरूका बाबजुद आल्टम्यानले ट्रम्पको Inaugural कोषमा दान गरे जसले AI ले ल्याउने गहिरा सामाजिक परिवर्तनहरूलाई व्यवस्थापन गर्न द्विपक्षीय सहकार्यको महत्त्वलाई जोड दियो । उनका प्रायः अप्रत्याशित व्यवहारका बावजुद आल्टम्यानले आशा व्यक्त गरे कि एलोन मस्क आफ्नो बढ्दो राजनीतिक प्रभावलाई OpenAI जस्ता प्रतिस्पर्धीहरूको विरुद्धमा दुरुपयोग गर्नेछैननर ।
आल्टम्यानको ध्यान आज पनि अमेरिकाले AI विकासमा नेतृत्व कायम राख्ने सुनिश्चित गर्नमा केन्द्रित छ । उनले डेटा केन्द्र र पावर प्लान्ट जस्ता महत्वपूर्ण पूर्वाधार निर्माणको लागि एक स्पष्ट नियामक संरचनाको आवश्यकता औंल्याएका छन् । OpenAI को सफलता आल्टम्यानका अनुसार केवल प्रविधि आविष्कारमा निर्भर छैन बरु त्यस्ता नीति र नेतृत्वमा पनि निर्भर छ जसले देशलाई AI प्रतिस्पर्धामा आफ्नो अग्रस्थान कायम राख्न सक्षम बनाउँछ। ट्रम्प प्रशासनले सत्ता सम्हाल्दै गर्दा प्रविधि, नैतिकता र शासनबीचको सन्तुलन कायम राख्नको चुनौती अझ उच्च भएको छ । एजेन्सीको सहयोगमा ***
