काठमाण्डाै – देशभर वायु प्रदूषण बढेको छ । अन्य क्षेत्रको तुलनामा आज बुटवलमा सबैभन्दा धेरै वायु प्रदूषण छ । त्यसपछि काठमाण्डौ उपत्यकामा वायु प्रदूषण उच्च छ । त्यस्तै दाङ र धनकुटामा पनि प्रदूषण बढेको छ । हावाको गुणस्तर सूचक मापक एअर क्वालिटी इन्डेक्स (एक्यूआई) बुटवलमा १ सय ७२ पुगेको छ । यो आज बिहान आठ बजेको मापन हो ।
त्यस्तै काठमाण्डौको कीर्तिपुरमा १ सय ६९, काठमाण्डौमा १ सय ६७, भक्तपुरमा १ सय ६१ रहेको छ । दाङमा १ सय ५८ र धनकुटामा एक्यूआई १ सय ५२ रहेको छ । एक्यूआईले वायुमा हुने आँखाले देख्न नसकिने १० र २ दशमलव ५ माइक्रोनभन्दा साना कण, कार्बन मोनोअक्साइड, सल्फर, नाइट्रोजन अक्साइडको मात्रालाई एकीकृत स्वरूपमा बुझाउँछ । एक्यूआई जति बढ्दै गयो उति घातक मानिन्छ । एक्यूआई ५० सम्म भएको वायुलाई स्वस्थ्य मानिन्छ ।
विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनको मापदण्डअनुसार एक्यूआई ३५ भन्दा कम हुनुपर्छ । ५१ देखि १०० सम्म एक्यूआई मापन गरिएको वायु सामान्य अवस्थाको मानिन्छ । त्यसभन्दा माथिको एक्यूआई अस्वस्थकर हुन्छ । एक्यूआई तीन सयभन्दामाथि पुगेमा वायु प्रदूषण डरलाग्दो र घातक हुन्छ । यस्तो खालको वायुले सबै समूहका मानिसलाई असर पार्ने विज्ञले बताउँदै आएका छन् ।
प्रदूषणले मानव स्वास्थ्यमा गम्भीर असर पर्न सक्ने भएकाले आवश्यक सावधानी अपनाउन डाक्टरको सुझाव छ । सकेसम्म काम नपरि घरबाट बाहिर ननिस्कने र निस्कँदा मास्क लगाउन डाक्टरको सुझाव छ ।
