समाचार सुन्नुहोस :
काठमाडौँ – वैदिक सनातन परम्पराअनुसार, माघ महिनालाई विशेष महत्त्व दिँदै देवीदेवताको पूजा आराधना गर्ने परम्परा नेपालमा अद्वितीय छ। पौष शुक्ल पूर्णिमादेखि माघ शुक्ल पूर्णिमासम्म एक महिना विभिन्न शक्तिपीठहरूमा पूजा हुने विश्वास छ। यो परम्परा सतीदेवीको अङ्ग पतनपछि देवीदेवताको वासका रूपमा ती स्थानहरूमा आराधना गर्न थालिएको मानिन्छ।
आजदेखि वैदिक सनातन धर्मावलम्बीहरूले माघ स्नान, स्वस्थानी व्रत र कथा वाचनलाई विधिपूर्वक आरम्भ गरेका छन्। खासगरी महिलाले यस व्रतलाई अत्यन्त श्रद्धाका साथ पालन गर्छन्। अमेरिकाको इलिनोय विश्वविद्यालयमा धर्मशास्त्र विषय अध्यापन गरिरहेकी उपप्राध्यापक जेसिका भेन्तिन बिर्केनहोल्जका अनुसार, यस्तो परम्परा दक्षिण एशियाका अन्य मुलुकमा नभेटिने उल्लेखनीय अभ्यास हो।स्वस्थानी व्रतको सुरुआत पौष शुक्ल चतुर्दशीमा स्नान र शुद्ध वस्त्र धारणबाट हुन्छ। माघ महिनाभर माघ स्नान गरी महादेवको पूजा तथा स्कन्द पुराणअन्तर्गत स्वस्थानी व्रत कथा श्रवण गरिन्छ। माघ शुक्ल पूर्णिमामा विशेष पूजाका साथ १०८ वस्तुहरू चढाई भगवतीलाई अर्घ्य दिएर व्रत सम्पन्न गरिन्छ।
स्वस्थानी पूजाको मूल मन्तव्य आफ्नो स्थानका देवीदेवताको पूजा हो। यसलाई आत्म-सम्बन्ध सुधार्ने योग साधनाको रूपमा पनि व्याख्या गरिन्छ। स्कन्द पुराणमा उल्लेख भएअनुसार, स्वस्थानी देवी सुवर्ण वर्णकी, त्रिनेत्रधारी, प्रसन्नमुखी, सिंहासनमा आरूढ, र चार हात भएकी देवी हुन्। यो व्रतले छुट्टिएका जोडीहरूलाई पुनः मिलाउने, रोग निवारण गर्ने र इच्छित जोडी प्राप्त गराउने विश्वास धर्मशास्त्रमा पाइन्छ। सत्य युगमा पार्वतीले महादेवलाई पति पाउन गरेको व्रत पनि यसैसँग सम्बन्धित छ।
