काठमाडौं – अवैधानिक रूपले विभिन्न देश हुँदै अमेरिका जाँदै गरेका ४९ जना नेपालीलाई स्वदेश फर्काइएको छ । मेक्सिको हुँदै अमेरिका जाँदै गरेका उनीहरूलाई शनिबार टर्कीबाट फिर्ता पठाइएको थियो । उनीहरू भारत, मेक्सिकोलगायत विभिन्न देश हुँदै अमेरिका छिर्न खोजेका थिए ।
स्वदेश फिर्ता आएका ती नेपालीहरू भारतबाट सबै कागजपत्र मिलाएर अमेरिकातिर हिँडेका थिए । उनीहरूलाई टर्किस एयरलाइन्सको जहाजमार्फत् काठमाडौंमा अवतरण गराइएको छ ।
अमेरिकामा गैरकानुनी रूपमा प्रवेश गर्नेमा नेपालीहरू पनि धेरै रहेका मानव बेचबिखन अनुसन्धान ब्युरोका प्रहरी एसपी कृष्ण पंगेनीले बताए । उनका अनुसार पदैल मार्ग मेक्सिकोको बाटो हुँदै विभिन्न दलालमार्फत नेपालीहरू अमेरिका प्रवेश गर्ने गरेका छन् । ‘मानव तस्करहरूको ठूलो सञ्जाल रहेको छ । असोज १८ देखि २२ गतेसम्म दुई सय ९० जनालाई त्रिभुवन अन्तराष्ट्रिय विमानस्थलबाट मात्रै अमेरिकालगायत अन्य देश जान भनी हिँडेका नक्कली कागजातसहितका नेपालीहरूलाई फर्काइको छ,’ पंगेनीले भने ।
‘अमेरिका प्रवेश गर्न चाहने विदेशी नागरिकले सामान्यतया सुरुमा भिसा प्राप्त गर्नुपर्छ,’ उनले भने, ‘भिसा यात्रुको राहदानीमा जारी गरिन्छ । राहदानी यात्रुको नागरिकता भएको देशबाट जारी गरिने भ्रमण कागजात हो । भिसारहित यात्राका अनिवार्य सर्त पूरा गरेको खण्डमा निश्चित केही अन्तर्राष्ट्रिय यात्रुहरू भिसाविनै अमेरिकाको यात्रा गर्न योग्य हुन सक्छन् ।’
ब्युरोका अनुसार यसरी अवैधानिक रूपमा अमेरिका प्रवेश गर्ने नेपालीहरूको संख्या वार्षिक दुई हजारभन्दा बढी रहेको छ । नेपालको नक्कली राहदानी प्रयोग गरेर अन्य मुलुकमा मानिस पनि अवैधानिक रूपमा अमेरिका प्रवेश गर्ने गरेको श्रम, रोजगार तथा सामाजिक सुरक्षा मन्त्रालयका एक अधिकारीले बताए । ‘नेपालको नक्कली रहादानीे प्रयोग गरेर अन्य मुलुकका मानिस पनि अवैध तरिकाले अमेरिका प्रवेश गर्ने गरेको पाइएको छ । त्यसैले गैरकानुनी रूपमा कति नेपाली वार्षिक रूपमा अमेरिका प्रवेश गर्छन् वा गर्ने प्रयास गरेका छन् भन्ने यकिन जानकारी छैन,’ उनले भने ।
अहिले विभिन्न तरिकाले नेपालीहरूको विदेश जाने सोचाइ भइरहेको त्रिभुवन अन्तराष्ट्रिय विमानस्थल अध्यागमन कार्यालयका प्रमुख गोगनबहादुर हमालले जानकारी गराए । उनका अनुसार विभिन्न समयमा नेपालीहरू अमेरिका जाने सोचले विभिन्न देशमा अलपत्रमा पर्ने गरेका छन् ।
‘अवैधानिक रूपले अमेरिका जाँदै गरेका विभिन्न देशका सीमाबाट नेपालीहरू फिर्ता भएका छन् । धेरै अमेरिका जाने सोचले हिँडेका नेपालीहरूलाई टर्कीको सीमा प्रहरीले समातेर स्वदेश फिर्ता गर्ने गरेको छ,’ हमालले भने ।
प्रायः अवैधानिक रूपले अमेरिका र अन्य देश जाँदै गरेका नेपालीहरूलाई सोमबार मात्र २२ जना नेपालीलाई टर्किस एयरलाइन्सको जहाजमार्फत काठमाडौंमा अवतरण गरिएका अध्यागमन विभागका अर्का अधिकारीले जानकारी दिए ।
दलालमार्फत अमेरिकी सपना देखाएर लगिएका यी व्यक्तिलाई स्वदेश फिर्तापछि थप कुनै कारबाही नगरिएको अध्यागमन विभागका एक अधिकारीले बताए । ‘उनीहरू आफैं ठगिएर गएका हुँदा, तिनलाई थप कारबाही गर्नतिर नलागी छोडिएको हो,’ उनले भने, ‘बेलैमा गाउँघर फर्कन पाए भने दलालबाट ठगिएको रकम फिर्ता लिन सक्छन् ।’ –नागरिक दैनिकबाट