काठमाडौँ – बी.पी. कोइराला अब धेरै दिन बाँच्न सक्नुहुन्न भनेर डा. मृगेन्द्रराज पाण्डेले तत्कालीन राजा वीरेन्द्रलाई भनेपछि उपचारका लागि अमेरिका पठाउने निधो भयो । जेलमा रहनुभएका बीपीलाई राजाले बोलाउन पठाएपछि राजा र बीपीबीच भेट भयो ।
बीपी राजासँग राजनीतिक कुरा गर्न चाहानुहुन्थ्यो । राजाले उपचार गरेर आऊ त्यसपछि अरू कुरा गरौँला भन्नुभएछ । बीपीले राजनीतिक कुरा उठाएपछि राजा वीरेन्द्र जुरूक्क उठेर मेरो कुरा नसुन्ने म यो देशको राजा हुँ’ भन्नुभएछ । बीपी पनि जुरुक्क उठेर ‘म पनि यो देशको जनताको नेता हुँ’ भनेपछि बल्ल राजाले बीपीको कुरा सुन्न तयार हुनुभएछ । यसरी बीपीमा राजासँग सिधै टक्कर लिने क्षमता थियो, यी भनाइ हुन् प्रजातन्त्र सेनानी श्यामलाल श्रेष्ठका ।
नेपाली राजनीतिमा बीपी कोइराला र नेपाली साहित्य क्षेत्रमा विश्वेश्वरप्रसाद कोइरालाबाट परिचित बीपीको शुक्रवार १०२ औँ जन्म जयन्ती, नेपाली काँग्रेस तथा नेपाली साहित्यकारहरूले देश विदेशमा विभिन्न कार्यक्रम साथ उहाँलाई सम्झँदैछन् । पञ्चायती व्यवस्थाविरुद्ध लाग्दा आजीवन काराबास सजाय पाएर १० वर्षसम्म बन्दी जीवन बिताएका प्रजातन्त्र सेनानी श्रेष्ठ भन्नुहुन्छ,‘बीपी राणा प्रधानमन्त्रीद्वय पद्मशमशेर र मोहनशमशेरका पालामा दुई पटक जेल परे । त्यसै गरी, २०१७ सालमा बीपी प्रधानमन्त्री नै हुँदा पुनः जेल परे, त्यसबेला उनले नौवटा माग राखेका थिए, उनको एउटा माग पत्रपत्रिका पढ्न पाउनुपर्ने रहेछ ।
म पनि जेलमा थिएँ, पछि थाहा भयो बीपीको कारण हामीले पनि ‘गोरखापत्र’ पढ्न पायौँ ।’ विसं १९७१ साल भदौ २४ गते जन्मिएका बीपीको असाधारण अभिव्यक्ति कला, लेख्य क्षमता, भाषिक ज्ञान र समर्पणभाव अनि दुःखदायी जीवनी पढ्दा जोकोही पनि भावुक हुन्छन् । राणाशासन ढालेर देशमा प्रजातन्त्र स्थापना गर्न राजनीतिक आन्दोलनमा होमिएका सर्वाधिक लोकप्रिय नेताहरूमा बीपीको नाम अग्रपङ्क्तिमा आउँछ । बीपी नेपाली काँग्रेसका एक मुख्य संस्थापक मात्र नभएर काँग्रेसको राजनीतिक सिद्धान्त र रणनीतिका प्रमुख प्रवक्ता र व्याख्याकार पनि हुनुहुन्थ्यो ।
२०१५ सालमा भएको पहिलो आमनिर्वाचनमा दुई तिहाइभन्दा बढी मत आर्जन गरी पहिलो जननिर्वाचित प्रधानमन्त्री बन्नुभएका कोइरालाको राजासँग टकरावकै कारण २०१७ साल पुस १ गते प्रजातन्त्र अपहरण भयो र उनीलगायत नेताहरू पनि जेल पर्नुभयो । आठ वर्ष निरन्तरको जेलजीवनपछि उहाँ भारत निर्वासित हुनुभयो । आजको गोरखापत्र दैनिकमा खबर छ ।