काठमाडौं – फाइजर–बायोन्टेकको कोभिडविरुद्धको भ्याक्सिनलाई अमेरिकामा प्रयोग गर्ने गरी फुड एन्ड ड्रग एडमिनिस्ट्रेसन (एफडिए) ले १० डिसेम्बरमा स्वीकृति दिइसकेको छ । हुन त यसअघि नै बेलायत, बहराइन, साउदी अरेबियाले यो भ्याक्सिन प्रयोगमा ल्याइसकेका थिए । भ्याक्सिन प्रयोगमा आएसँगै कोरोना महामारी नियन्त्रणमा ल्याउने आधार निर्माण भएको विज्ञहरूको विश्वास छ ।
भ्याक्सिन आमप्रयोगमा आउनुअघिको क्लिनिकल ट्रायलमा ४० हजारभन्दा बढी व्यक्ति सहभागी थिए । तीमध्ये केही व्यक्तिमा साइडइफेक्ट देखिन थालेको छ । भ्याक्सिनले बेलायतका दुईजना स्वास्थ्यकर्मीमा एलर्जीका कारण हुने एनाफिलिक्स देखिएको एफडिएले जनाएको थियो । योसँगै थप चारजनामा भ्याक्सिन प्रयोगपछि ‘वेल्स पाल्सी’ अर्थात् अनुहारको पक्षघात भएको छ । परीक्षणको क्रममा चारजनामा प्राथमिक ‘वेल्स पाल्सी’ देखिएको, तर प्लेसबो लिएका व्यक्तिमा कुनै साइडइफेक्ट देखिएको छैन । जसमध्ये एकजना उपचारपछि निको भइसकेका छन् । यसबारे थप अध्ययन भइरहेको छ ।
चिकित्सकहरूका अनुसार ‘वेल्स पाल्सी’ र कोभिड भाइरसको सम्बन्धबारे कुनै तथ्य भेटिएको छैन । विज्ञहरूले साइडइफेक्टको रूपमा वेल्स पाल्सी देखिनुलाई संयोग मात्रै रहेको बताएका छन् । ४० हजारजनामा क्लिनिकल ट्रायल भए पनि चारजनामा अनुहारको पक्षघात देखिनुलाई सामान्य रूपमा लिएका छन् । केही दशकअघि पनि फ्लुको भ्याक्सिन प्रयोग गरेपछि केही व्यक्तिमा वेल्स पाल्सी देखिएको इतिहास पाइन्छ । तथापि हालसम्म वेल्स पाल्सी र भ्याक्सिनबारे कुनै स्पष्ट तथ्य भने सार्वजनिक भएको छैन ।
यसकारण अनुहारको पक्षघात
अनुहारको पक्षघात सातौँ क्रेनियल नर्भ अर्थात् अनुहारको एक स्नायुको कमजोरीका कारण हुने गर्छ । खासगरी अनुहारको पक्षघात ट्रमा अर्थात् कुनै भाइरल इन्फेक्सनका कारण हुने गर्छ । तर, कोभिड भाइरस उत्पन्न भएको सार्स कोभिडका कारण भने वेल्स पाल्सी भएको कुनै इतिहास पाइँदैन । न्युरोलोजिस्टहरूका अनुसार अनुहारको पक्षघात जुनसुकै उमेर समूहमा हुन सक्छ, तर खासगरी गर्भवती, उच्च रक्तचाप, मोटोपना, मधुमेह, श्वासप्रश्वासको समस्या भएका व्यक्तिहरू जोखिम समूहमा पर्छन् ।
वेल्स पाल्सीले सामान्यतया अनुहारको एक भागमा मात्र प्रभावित गर्छ, तर कतिपय अवस्थामा वेल्स पाल्सीले पूरै अनुहारमा असर पार्न सक्छ । यसको असर सामान्यतया अचानक देखापर्छ र ७२ घन्टाभित्र गम्भीर रूप लिने गर्छ । सामान्यतया केही व्यक्तिमा अनुहारको स्नायुहरू कमजोर हुने र बिस्तारै पूर्ण रूपमा नचल्ने हुन्छन् । तर, उपचारबाट वेल्स पाल्सी निको पार्न सकिन्छ । स्टेरोइड र एन्टिवाइल औषधिको प्रयोगबाट वेल्स पाल्सीको उपचार गर्न सकिन्छ । तर, कतिपय अवस्थामा उपचारपछि पनि आइलिडमा समस्या भएर आँखा पूर्ण रूपमा बन्द नहुुने हुन्छ । तसर्थ आँखा ओसिलो राख्न र अन्य चोटपटकबाट बचाउन विशेष ध्यान दिनुपर्ने हुन्छ ।
