टोकियो -जापानबासी नेपालीहरुले नेपालमा रहेका घरपरिवारहरुले जस्तै गरि परम्परागत ढंगले आफ्नो रीतिरिवाज अनुसार तिहार मनाएका छन्। जापानका टोकियो, ओसाका, नायोगा योकोहामा,सेन्दाई लगायतका सहरमा रहेका नेपालीहरुले लक्ष्मीपूजा, देउसीभैलो र भाइटीका लगाइ आपसी सदभाव, आत्मियता र बन्धुत्व साटासाट गर्दै तिहार मनाएका हुन् ।
व्यस्त देशको रुपमा परिचित जापानमा आफ्नो कामलाई केही थाती राखेर भेट्न सम्भव परिवारजन साथीभाइहरुका बिचमा गाउँघरमा जस्तै गरि टिकाटालो गरेर सेल रोटी लगायतका परिकारहरु खादै साथीभाइहरु मिली देउसी र भैलो खेलेर यसपालिको तिहार मनाएको चितवन समाज जापानका कार्यवाहक अध्यक्ष समेत रहेका इश्वरी कंडेलले बताउनुभयो ।
नागोयाबाट भाइटिका लगाउन कै लागि टोकियोमा आफ्नो भाइलाई बोलाउनु भएकी रजनी गुरुङले पनि वर्ष दिनमा एकचोटी आउने चाडबाडमा विदेशमै भए पनि आफ्नो परिवारका सदस्यहरुसंग रहन पाउदा मन फुरुंग भएको बताउनुभयो । उहाले जापानमा कामको चाप रहेपनि त्यसलाई केहि पन्छाएर भाइको निधारमा सप्तरंगी टिका लगाईदिएर आशिर्वाद दिन पाउदा आफुलाई भाग्यमानी दिदीको रुपमा लिएको बताउनुभयो ।
चितवन समाजले आयोजना गरेको कार्यक्रममा सहभागी हुनुभएका दिपक सुवेदीले परदेशमा नै भएपनि आफ्नो मौलिकता र परम्परालाई निरन्तरता दिन पाएकोमा खुशी व्यक्त गर्दै नेपाली कला संस्कृति, रीतिरिवाज परम्परालाई समयानुसार व्यवस्थितरुपमा निरन्तरता दिनु जुनसुकै ठाउमा रहेका हरेक नेपालीको दायित्व भएको बताउनुभयो ।
‘जापानको व्यस्त्काता बाबजुद पनि केही समय मिलाएर आफ्नो बहिनीको हातबाट टीका लगाएँ’, सेन्दाइमा रहनुभएका लमजुङका निराजन घिमिरेले भन्नुभयो – ‘जापानको कामको बेफुर्सदीले देउसी खेल्न चाहिँ भ्याइएन साथीहरु खेल्नुभयो आफैलाई कस्तो कस्तो लागिरहेको छ ।’
‘जापान आएको ६ वर्ष भयो हरेक वर्षको तिहारमा मेरो निधार खाली नै रहन्छ’ – इबाराकिको हिताचीमा रहेका अर्का नेपाली सुरज थापाले नमीठो अनुभव सुनाए – ’हरेक तिहारमा र चाडवाडमा बहिनीहरु घरपरिवारको यादले सताउछ ।
नेपालमा जस्तै सेलरोटी, फिनी, लड्डु, रसबरीलगायतका मीठा परिकार बनाएको र जमघट भै देउसी भैलो खेलेर पनि तिहार मनाएका छन्। मादल, गितारमा भट्टाएर नाचेको परम्परागत देउसी भैलोमा रमाएको जापानका विभिन्न भागमा बसोबास गर्ने नेपालीहरुमा देख्न पाइन्थ्यो ।’
नेपालीले पञ्चाङ्ग निर्णायक समितिको साइत भन्दै ११ बजेर ५१ मिनेटको शुभ साइतमा जापानी समयअनुसार ३ बजेर ५ मिनेटदेखि राती अबेरसम्म पनि टिका लगाएको देखिन्थ्यो ।
पछिल्लो समय विदेशमा रहने नेपालीहरुलाई आफ्नो कला, संस्कृति, रीतिरिवाज, परम्परा ,पहिचान चाडवाडप्रति मोह बढ्दै जान थालेको यसप्रकारका चाडबाडमा हुने गतिविधिले देखाएको छ । ***
