काठमाडौँ – विश्व रक्तदाता दिवस नेपालमा पनि विभिन्न कार्यक्रम गरी मनाइदैछ । रक्तदानको महत्वबारे जनचेतना फैलाउन र मानव जीवन बचाउने रक्तदाताहरुको योगदानप्रति कृतज्ञता व्यक्त गर्दै हरेक वर्ष दिन यो दिवस मनाउन थालिएको हो ।
दिवसलाई नयाँ रक्तदाताका रूपमा युवाहरूलाई उत्प्रेरित गर्ने र नियमित रक्तदाताहरुलाई सम्मान गर्ने अवसरको रूपमा समेत लिने गरिएको छ । रगत शरीरमा रहेको रातो तरल पदार्थ हो, यो प्लाज्मा र रक्त कोषहरुको समिश्रणबाट बनेको हुन्छ । मानव शरीरमा औसत ५ दशमलव ५ लिटर रगत रहेको हुन्छ । मानिसको कुल वजनको ७ प्रतिशत रगत हुन्छ । रगतमा प्लाज्मा ५४ दशमलव ३ प्रतिशत, रातो रक्तकोष ४५ प्रतिशत र सेतो रक्तकोष ० दशमलव ७ प्रतिशत रहेको हुन्छ ।
मानिस जीवित रहनका लागि रगत नभई नहुने पदार्थका रूपमा रहेको हुन्छ । सामान्यतया १८ देखि ६५ वर्ष उमेरसम्मका स्वस्थ व्यक्तिको रगत बिरामीका लागि उपयोगी हुने चिकित्सकको भनाइ छ । एकजनाले दिएको रगतबाट हाल तीनवटा पदार्थ बनाइ तीनजनाको ज्यान बचाउन सकिने भएकोले रक्तदानलाई ’जीवन दान’ समेत भन्ने गरिन्छ ।
मानव रगत समूह (ब्लड गुप्र) पत्ता लगाउने वैज्ञानिक कार्ल ल्याण्डस्टिनरको जन्मदिन १४ जुनको अवसरमा सन् २००४ देखि विश्व रक्तदाता दिवस मनाउन थालिएको हो ।
