काठमाडौं- भारतीय सेनाका पूर्व जनरल एवम नेपाल मामिलाका जानकार डा. अशोक मेहताले मधेसमा दुई देखि तीन प्रदेश उपयुक्त हुने तर्क गरेका छन् ।रिपोर्टर्स क्लब नेपालले सोमबार आयोजना गरेको साक्षात्कारमा जनरल मेहताले मधेसमा विभिन्न जातजाती भएकोले पनि समग्र मधेस एक प्रदेश दिगो हुन नसक्ने तर्क गरे । उनले दावी गर्दै भने-प्रदेश निर्माण गर्दा स्थायीत्व र राजनीतिक रुपमा पहिचन हुने गरी गर्नुपर्छ । समग्र मधेस एक प्रदेश दिगो हुनसक्दैन त्यहा थारु सहितका विभिन्न जात जाती छन । कसैको पनि बहुमत छैन नेपालमा ।
साक्षात्कारमा भारतीय सेनामा गोर्खा पल्टनको समेत नेतृत्व गरेका जनरल मेहताले जातीय आधारमा नेपालमा राज्य हुन नसक्ने समेत स्पष्ट पारे ।
मेहताले भने-भारतमा तीन वर्षमा संविधान बन्यो । अहिले सम्म एकसय पटक भन्दा बढी संसोधन भईसक्यो त्यसैले समयको चाप छ भनेर हतारमा निर्णय गर्नुहुँदैन । हतारमा जारी गर्नु हुँदैन ।
नेपालमा के गर्ने भन्ने प्रत्येक विषयमा नेपालीलेनै निर्णय गर्नुपर्ने भन्दै जनरल मेहताले नेपालमा बहुदलीय शासन प्रणाली उपयुक्त हुने तर्क गरे । यद्यपि उनले बाहिरियाले भनेको कुरालाई सुन्ने तर निर्णय भने नेपाली आफैले गर्नुपर्ने सुझाव दिए ।
उनले नेपालमा सेना समायोजनको काम माआवादीको बैद्य पक्ष शान्तिको लाईनमा नआईकन पूर्ण रुपमा सफल हुन नसक्ने भन्दै समायोजनको महत्वपूर्ण काम सुरु भए पनि यसमा अवरोध भने आईरहने आशंका ब्यक्त गरे । उनले भने-‘माओवादीभित्रको दुई लाईन संघर्ष जारी रहुन्जेलसम्म पनि समायोजन प्रक्रिया सत प्रतिसत सफल हुन सक्दैन ।’
माओवादीमा शक्ति हत्याउने सोचबाट परिवर्तन आईसकेको भन्दै अब माओवादीलाई सबैले समर्थन गर्नुपर्ने उनको तर्क थियो । उनले आफ्नो र भारत सरकारको समेत माओवादी प्रतिको धारणामा परिवर्तन आईसकेको भन्दै मेहताले जनताले चुनेर ठूला पार्टी बनाएको माओवादीलाई अब भारतले मात्रै केही गर्न नसक्ने ठोकुवा गरे ।
उनले भने-माओवादीको सरकार बन्छ, उ ठूलो पार्टी हुन्छ भनेर कसैले सोचेको थिए। सबै माओवादीलाई जित्न नदिऔ भन्ने पक्षमा थिए । तर जनतले उसलाई ठूलो दल बनायो अब कसैले पनि केही गर्न सक्दैन । पहिला माओवादीको चालचलनको विरोध गरेको हो । अब माओवादीमा परिवर्तन आईसकेपछि सबैको सोचमा परिवर्तन हुनुपर्छ । ***
