चाणक्यको नीतिहरूले सफलता हासिल गर्नमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेको थियो । यही कारण आज पनि प्राय: मानिसहरूले प्रगति प्राप्त गर्न र सुखी जीवन बिताउन चाणक्य नीतिको पालना गर्छन् ।
आचार्य चाणक्य मौर्य कालका समकालीन थिए । चाणक्यकै कारण मगधका राजा चन्द्रगुप्तले मौर्य समुदायको स्थापना गरेका थिए । प्राचीन कालमा धेरै राजाहरूले आफ्नो साम्राज्यको विकास र विस्तारका लागि चाणक्यको नीति अपनाएका थिए । चाणक्यको नीतिलाई वर्तमान समयमा पनि पालन गरिन्छ ।
चाणक्यलाई तीक्ष्ण दिमाग, अर्थशास्त्री, कुशल राजनीतिज्ञ र कूटनीतिज्ञका रूपमा विश्वभर चिनिन्छ। आज पनि चाणक्यको नीति र महान सन्देश विश्वभर प्रसिद्ध छ । चाणक्यका नीतिहरू जीवनलाई सुखी र सफल बनाउन, समाजमा पद र प्रतिष्ठा प्रदान गर्न धेरै उपयोगी छन् ।
आचार्य चाणक्यले धनी बन्ने र प्रगति गर्ने बारे पनि बताउँछन् । चाणक्यका अनुसार गलत ठाउँमा बस्ने कारणले मानिस जीवनभर गरीब नै रहन्छ । हो, चाणक्यका अनुसार स्थान पनि व्यक्तिको गरिबीको कारण हुन सक्छ। चाणक्यले यस्ता ठाउँको बारेमा बताउँछन् जहाँका बासिन्दाहरू कहिल्यै प्रगति गर्न सक्दैनन् ।
यी ठाउँहरूमा बस्ने मानिसहरूको प्रगति रोकिन्छ
चाणक्यका अनुसार यदि तपाईं बस्नु भएको ठाउँको वरिपरि कोही पनि व्यापार गर्दैनन्, भने त्यस्तो ठाउँमा बस्नु हुँदैन। यस्ता ठाउँमा बस्ने मानिसले गरिबीमा जीवन बिताउँछन् ।
यदि तपाईको घर त्यस्तो ठाउँमा छ जहाँ वेद जान्न वा ब्राह्मण कोही छैन भने तपाईले त्यस्तो ठाउँमा बस्नु हुँदैन । किनभने धर्मको रक्षा ब्राह्मणले मात्र गर्छ । त्यसैले यस्ता ठाउँहरू त्याग्नुपर्छ ।
पानीको बारेमा भनाइ छ, पानी नै जीवन हो । त्यसैले खोला, पोखरी, इनार आदि नभएको ठाउँमा नबस्ने । यस्ता ठाउँमा जीवन जिउन गाह्रो हुन्छ ।
यदि तपाईंको घर नजिकै डाक्टर वा वैद्य छैन भने, त्यहाँ बस्नु राम्रो होइन । किनभने रोग, दुर्घटना, ज्वरोजस्ता निको पार्ने र निको नहुने रोगको उपचारको आवश्यकता पर्दछ, जुन चिकित्सकविना सम्भव छैन । त्यसैले उपचारको अभाव भएको ठाउँमा बस्नु फाइदाजनक हुँदैन ।
