काठमाडाैं – नेपालको पहिलो भू-उपग्रह ‘नेपाली स्याट-१’ बिहीबार अमेरिकाबाट ‘लन्च’ हुने भएको छ । नास्टका प्रविधि विभाग प्रमुक् रवीन्द्र ढकालका अनुसार नेपाली समयअनुसार बिहान २ बजेर ३१ मिनेट जाँदा लन्च हुन लागेको हो ।
नेपालको चन्द्रसूर्य झण्डा अंकित नेपालको पहिलो भूउपग्रह नेपाल स्याट वान को अन्तरिक्ष प्रक्षेपणको भिडियो नासाले आफ्नो वेब पेजबाट प्रत्यक्ष प्रसारण गर्ने भएको छ । नेपालसँगै श्रीलंकाको ‘रावण वान’ र जापानको युगुइसीमा नानो भू-उपग्रह पनि प्रक्षेपण गर्ने तालिका छ । अमेरिकाको भर्जिनिया राज्यस्थित नासाको ‘मिड-एटलान्टिक स्पेसपोर्ट लन्च प्याड’बाट स्याटेलाइट प्रक्षेपण हुनेछ ।
जापानको क्युटेक विश्वविद्यालयसँग सहकार्य गरी नेपाल विज्ञान तथा प्रविधि प्रज्ञा प्रतिष्ठान ले यो भू-उपग्रह निर्माण गरेको हो । वैशाख ४ गते विहिबार प्रक्षेपण हुने भू-उपग्रहको निर्माण नेपालबाट इलेक्ट्रिकल र कम्युनिकेसन इन्जिनियरिङमा स्नातकोत्तर गरिरहेका नास्टका प्राविधिक अधिकृत हरिराम श्रेष्ठ र स्पेस टेक्नोलोजी इन्जियिरिङमा विद्यावारिधि गरिरहेका नेपाली वैज्ञानिक आभाष मास्केले गर्नुभएकाे हाे ।
क्युटेकको बर्डस परियोजना अन्तर्गतको छात्रवृत्तिमा नानो भूउपग्रह निर्माण भएको हो । अमेरिकाको भर्जिनियामा अवस्थित वल्लोप्स द्वीपस्थित प्रक्षेपण केन्द्रबाट नेपालको स्याटेलाइट प्रक्षेपण गरिनेछ । नेपालको यो भू-उपग्रह नेपालको आकासमा दैनिक ५ देखी १० मिनेटसम्म रहनेछ । भू-उपग्रह प्रक्षेपणको जिम्मेवारी अमेरिकी स्पेस कम्पनी अर्बिटल ए टीकेले लिएको छ ।
यो नानो स्याटलाइटले दैनिक नेपालको फोटो देशका विभिन्न स्थानको तस्वीर संकलन तथा यहाँका हिमाल, पहाड, तराई, वन, पाखा हिमनदी, सडक र बाढीका बारेमा सूचना दिनेछ । भू उपग्रह अन्तरिक्षमा पुगेपछि एक महिनासम्म इन्टरनेसनल स्पेस स्टेसन (आईएसएस) मा रहनेछ ।***
