काठमाडौं –गुनिउँ चोली, फुर्के डोरीले लरक्क बाटेको कपाल । लोक दोहोरीको म्युजिक भिडियो कल्पना गर्नेहरुले यस्तै धारणा बनाउन सक्छन् । तर, लोक दोहोरीसम्बन्धी टेलिभिजन कार्यक्रम र युट्युबमा हर्ने हो भने कल्पना गरेभन्दा ठीक उल्टो दृश्य देखिन्छ ।
छोटो वानपिस, हाई हिल सेन्डल र रंगीविरंगी कपालमा सजिएका मोडलहरु बिन्दास नाचिरहेका हुन्छन् । केहीले यसलाई लोक दोहोरीमा भित्रिएको आधुनिकीकरण मान्छन् भने केहीले चाँहि विकृति । जेसुकै भएपनि यसलाई मलजल गर्ने मध्ये एक मानिन्छन् शंकर बीसी । विसं २०५५ देखि निरन्तर म्युजिक भिडियोमा सक्रिय मोडल एवं नृत्य निर्देशक बीसीले एकनारायण भण्डारीको ‘सुपारी चाम्रो …’ गीतमार्फत पहिरन र नृत्य शैलीमा परिर्वतन ल्याएका थिए ।
अहिलेसम्म चार हजार गीतको म्युजिक भिडियो निर्देशन गरिसकेका बीसीले दुई हजार जतिमा आफै अभिनय पनि गरेका छन् । लोकदोहोरीका म्युजिक भिडियोहरु आधुनिक बन्न थालेपछि नै लोहदोहोरीले बजारमा राम्रो मार्केट पाएको बीसीको दावी छ ।
‘सुरुमा गीत पनि मौलिक हुन्थे । मोडलहरुलाई चौरमा दौडाएर एक दुई स्टेपमै भिडियो बन्थ्यो । त्यसबेला हेर्नभन्दा पनि सुन्न बढी बनाइन्थ्यो’ उनले भने तर सधै एउटै तरिकाले काम गर्दा मोनोटोनस हुन्छ, त्यसैले केही नँया गरौं भनेरै मैले नै आधुनिक शैली भित्र्याएको हुँ ।
केही वर्षसम्म ६÷७ हजार रुपैँयाकै खर्चमा पुरै म्युजिक भिडियो बन्ने गरेकोमा अहिले एउटै भिडियो दुईदेखि तीन लाख रुपैँयासम्ममा बन्ने गरेको छ । पछिल्लो समय गीतको शब्द र संगीत नै मोर्डन शैलीमा बन्न थालेकाले त्यहीअनुसारको पहिरन र नृत्य देखाउनु परेको उनले बताए ।
युट्युबमा फिल्मी गीतमध्ये सबैभन्दा पहिला करोडको भ्यु पुग्नेमा फिल्म ‘वडा नं ६’ मा समावेश लोकशैलीको ‘सुर्के थैली खै…’ बोलको गीतमा पनि बीसीले नै कोरियोग्राफी गरेका हुन् । तर यता लोकदोहरी गायिका सुनीता दुलाल भने ठीक विपरीत छन्।
उनी आफ्नो लोकदोहोरी भिडियोमा प्रायः साडीमै देखिन्छिन् । ‘मोर्डन हुनै हुन्न भनेको होइन, तर अचेल हाम्रो लोकदोहोरी चाहिने भन्दा बढी नै मोर्डन भइरहेको छ ।’ उनी भन्छिन् यो राम्रो लक्षण होइन ।
गीतको भिडियोले स्रष्टा र सर्जकलाई पनि प्रस्तुत गरिरहेको हुन्छ । त्यसैले यसतर्फ ध्यान दिनुपर्छ । राष्ट्रिय लोक दोहोरी प्रतिष्ठानले पनि तीज गीतहरुमा सुहाउँदो पहिरन मात्रै प्रयोग गर्न नियम नै बनाएपछि मात्रै कन्ट्रोल भएको उनले सुनाइन ।
गायक रामजी खाँड पनि त्यसै भन्छन् । उनी पनि लोकदोहोरी गीत सुहाउँदो म्युजिक भिडियो नबनिरहेको स्विकाृछन् । ‘पहिलेका मौलिक भाषाका स्वरहरु र गायकगायिका, गीतकाहरु अहिले विस्थापित हुँदै गएकाले समस्या आएको हो ।’ उनी भन्छन्–एकले अर्कालाई फलो गर्ने शैलीले पनि यस्तो समस्या निम्त्याएको छ ।
